Czy kuchnia azjatycka jest zdrowa?

Kuchnia azjatycka podbija coraz więcej serc. Powszechnie uważa się ją za jedną z najzdrowszych kuchni świata. Nic dziwnego – królują w niej owoce morza, chrupiące warzywa i owoce, świeże ryby, aromatyczne przyprawy, fermentowana soja. Dobrze ugotowane potrawy z kuchni japońskiej, chińskiej, tajskiej, wietnamskiej czy koreańskiej są nie tylko zdrowe, ale i smaczne. W czym tkwi sekret poszczególnych dań?

Co świadczy o prozdrowotnych właściwościach kuchni azjatyckiej?

Kuchnia azjatycka wyróżnia się bogactwem witamin. Zawdzięczamy to obecności świeżych, niskokalorycznych warzyw w każdym posiłku z Azji. Stanowią one źródło witamin, mikroelementów, makroelementów i enzymów. Dietetycy zalecają, by były obecne w znacznej większości dziennych posiłków. Według zasad w kuchni azjatyckiej warzywa przyrządza się na parze lub smaży w woku (przez krótki czas). Taka obróbka termiczna sprawia, że wciąż zachowują większość swoich wartości odżywczych.

Najpopularniejszym dodatkiem do warzywnych, azjatyckich mieszanek jest ryż (w różnych postaciach). Choć dietetycy polecają ryż brązowy, który jest bogatszy w składniki odżywcze, w Azji częściej spożywa się wersję białą, np. ryż jaśminowy, basmati. Owo danie jest bogate w skrobię, zawiera wiele witamin z grupy B i mikroelementów (głównie wapń, żelazo, fosfor, magnez). Ponadto dużo ryżu powinny spożywać osoby, które się odchudzają. Owa potrawa jest lekkostrawna i niskokaloryczna. Sprzyja osobom cierpiącym na podwyższone ciśnienie.

Kuchnia azjatycka nie istniałaby bez dodatków sojowych, cechujących się właściwościami antynowotworowymi. Mowa tu o sosie sojowym, tofu, tempeh i paście miso. Stanowią one zamiennik mięsa, które nie pojawia się w kuchni azjatyckiej tak często, jak na Zachodzie. Soja to bogate źródło białka roślinnego, magnezu, wapnia, błonnika i witamin z grupy B. Warto wspomnieć także o dodatku, który nie pojawia się w żadnej innej kuchni świata – algach morskich. W Japonii jada się je niemal codziennie – np. w postaci dodatku do zup, sushi. Algi są niskokaloryczne, zawierają dużo jodu, żelaza, magnezu i błonnika. Odpowiadają za regulację gospodarki wodnej organizmu.

W kuchni azjatyckiej nie brakuje ryb morskich, które stanowią bogate źródło ważnych dla organizmu kwasów omega-3. Do ewentualnego smażenia Azjaci wykorzystują zdrowe oleje roślinne, np. sojowy, sezamowy (zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe). Jeśli na ich stołach pojawia się już mięso, najczęściej stawia się na drób, a unika czerwonego mięsa.

Znaczenie przypraw w kuchni azjatyckiej

Ważną rolę w kulinariach z krajów azjatyckich odgrywają egzotyczne, wyraziste dodatki i przyprawy, np. chili, imbir, czosnek, trawa cytrynowa, grzyby, mięta, kolendra, kurkuma, kardamon. Azjaci (szczególnie Koreańczycy) lubują się w ostrych potrawach. Chili i imbir znacząco ułatwiają spalanie tłuszczu (powinny być obecne w diecie osób odchudzających się) oraz wspomagają trawienie. Ponadto imbir wykorzystuje się przy łagodzeniu nudności. To przeciwzapalny, skuteczny środek przeciwbólowy. Czosnek ma działanie bakteriobójcze i antynowotworowe. Reguluje poziom cholesterolu we krwi. Trwa cytrynowa działa pobudzająco. Mięta i kolendra uspokajają. Kurkumę pozyskuje się z kłącza ostryżu długiego. Przeciwdziała ona rakowi jelita grubego, który przydadzą się dość często na Zachodzie. Ponadto wykorzystuje się ją w łagodzeniu niestrawności, przy niepokojących dolegliwościach wątroby i żołądka. Owa charakterystyczna żółta przyprawa wykazuje także działanie antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i przeciwzapalne. Kardamon cechuje się drażniącym zapachem i intensywnym korzennym smakiem. Swoje wyjątkowe właściwości zawdzięcza olejkom, które wykazują działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i przeciwwirusowe. Kardamon pomaga w łagodzeniu bólów brzucha i jelit, a także infekcji wirusowych, bakteryjnych.

Jeśli mowa o grzybach, w kuchni azjatyckiej najczęściej wykorzystuje się grzyby shiitake, mun, reishi (określane przez niektórych jako „eliksir życia”). Posiadają ogromną ilość potasu (idealnego do obniżenia poziomu ciśnienia krwi) i niacyny (działa uspokajająco). Azjatyckie grzyby wzmacniają układ odpornościowy, wykazują działanie przeciwnowotworowe. Pomagają przy różnych chorobach  – schorzeniach układu oddechowego, chorobach wątroby i nerek, wrzodach żołądka, zakażeniach wirusowych, chorobach sercowo-naczyniowych, nadciśnieniu, zespole przewlekłego zmęczenia.

Najpopularniejsze dania kuchni azjatyckiej

Każdy laik, słysząc o kuchni azjatyckiej, z pewnością wspomni o sushi. Nic dziwnego – to najpopularniejsza japońska potrawa, uchodząca w Polsce za rarytas. Istnieją jednak też inne, równie smaczne i znane dania, pochodzące z krajów azjatyckich, np. ramen, pierożki dim sum czy sajgonki. Ramen ma postać bulionu, przygotowanego na bazie mięsa wieprzowego. Ów wywar podaje się z różnymi dodatkami, np. szczypiorkiem, jajkiem, sezamem, kiełkami fasoli mung. To niekaloryczna zupa, bogata w makroelementy i mikroelementy, witaminę A i E, beta-karoten. Ramen jest głównym daniem, serwowanym w gdańskiej restauracji Ramen & Sushi by MITSUKO. Jak nazwa lokalu sugeruje, poza popularną azjatycką zupą można tu spróbować wielu rodzajów sushi. Restauracja jest ulokowana w gastronomicznym markecie o nazwie Słony Spichlerz – jedynym takim miejscu na mapie Gdańska, scalającym wiele kuchni świata.

Pierożki Dim Sum wywodzą się z Chin. Wyglądają podobnie jak polskie pierogi, wypełnione warzywnym farszem. Gotuje się je na parze, co pozwala zachować większość składników odżywczych pochodzących z warzyw. Sajgonki stanowią popularną tajsko-wietnamską przekąską. To najmniej zdrowe azjatyckie danie spośród wymienionych, ponieważ użyte do nich ciasto jest tłuste. Ponadto sajgonki smaży się na głębokim oleju, a gotowe danie polewa dość kalorycznym sosem słodko-kwaśnym.

Jakie korzyści daje kuchnia azjatycka?

Udowodniono, że w krajach azjatyckich ludzie żyją dłużej, kobiety mają ładniejszą cerę, a nadwaga nie stanowi tak druzgoczącego problemu, jak na Zachodzie. Ponadto nowotwory i choroby układu krążenia występują częściej w Europie, w Azji stanowiąc marginalny problem. Owe zdrowotne korzyści płyną w dużej mierze ze zdrowej diety.