Ceramika z Bolesławca kojarzy się głównie z charakterystycznym, ręcznym zdobieniem – często za pomocą kobaltowego barwnika i folkowym charakterem. Mało kto zdaje sobie sprawę z faktu, że pierwsze garncarnie w tym rejonie działały już w XV wieku. Z tego czasu pochodzą także pierwsze odkryte w tym rejonie naczynia ceramiczne.
Pierwsze naczynia ceramiczne pojawiły się na ziemiach polskich na długo przed powstaniem Bolesławca – najstarsze znajdowane w kraju naczynia ceramiczne pochodzą sprzed ponad 7 tysięcy lat. Oczywiście były to prymitywne naczynia – głównie w formie garów, dzbanów i prostych mis. Dojście do wysokiego poziomu rzemieślnictwa wymagało czasu i odpowiedniego materiału.
Bolesławiec – miasto stworzone z ceramiki
Odpowiednie materiały do tworzenia wysokiej jakości ceramiki znajdowały się w rejonie Bolesławca – wysokogatunkowa glina kamionkowa dała możliwość produkcji trwałych naczyń, a przekazywane z pokolenia na pokolenia tradycje garncarskie sprzyjały rozwojowi technik produkcji.
Najstarsze regionalne kroniki wspominają o istnieniu garncarni w 1380 roku (kronika w Świdnicy). Lokalne zapiski kronikarskie mówią o 5 istniejących w mieście garncarniach w 1473 roku. Z kolei w 1612 roku zarejestrowano zawiezienie kobaltowego naczynia do Pragi przez ówczesnego burmistrza Bolesławca. Początek XVII wieku to także powstanie gildii garncarskiej i rozprzestrzenienie się wyrobów ceramicznych z rejonu w całej Europie.
Produkty z tamtych czasów nie przypominały jednak ceramiki którą znamy obecnie – dominowały kolory brązowe a biały – dominujący obecnie – kolor był wykorzystywany jedynie do kontrastowych zdobień. Sytuacja zmieniła się w połowie XIX wieku, kiedy popularność zaczął zdobywać fajans.
Pojawienie się fajansu wymusiło zmianę technik produkcji, na szerszą skalę zaczęto stosować szkliwienie naczyń oraz zdobienie za pomocą różnorakich barwników, z których najbardziej charakterystyczny dla rejonu stał się kobalt – głęboki niebieski kolor, pięknie kontrastujący z bielą ceramiki.
Historia (bardziej) współczesna
Obecnego charakteru ceramika z Bolesławca nabrała w drugiej połowie XIX wieku. W tym czasie pojawiło się -obok ręcznego malowania naczyń – stęplowanie wzorów oraz pierwsze zakłady produkujące ceramikę na skalę bardziej przemysłową. W 1897 roku powstała pierwsza profesjonalna szkoła garncarska a wyroby pochodzące z rejonu gościły na stołach całej Europy.
Kres okresowi świetności przyniosła II Wojna Światowa, w trakcie której zniszczono lub złupiono lokalne zakłady, zniszczono także wiele cennych dzieł ceramicznych. Wysiedlenie niemieckojęzycznych mieszkańców rzuciło się cieniem na możliwość szybkiego uruchomienia produkcji. Z pomocą przyszła tu tworzona we Wrocławiu Akademia Sztuk Pięknych. Dzięki wsparciu pracowników i studentów akademii oraz ściągnięciu w rejon Bolesławca utalentowanych artystów z całego kraju, udało się uruchomić ponownie produkcję ceramiki i kontynuować lokalną tradycję.
Obecnie ceramika z Bolesławca jest eksportowana na cały świat, a produkowane tutaj naczynia znajdują swoje miejsca także na stołach głów państw i możnych tego świata.
Tekst zewnętrzny, artykuł sponsorowany